11fountains is een van de belangrijkste kunstprojecten van Leeuwarden-Fryslân 2018, Culturele Hoofdstad van Europa en is nieuw cultureel erfgoed. Het project wordt gedragen door de Provincie Fryslân, Merk Fryslân en de zes betrokken gemeentes: Leeuwarden, Súdwest-Fryslân, Noardeast-Fryslân, Waadhoeke, Harlingen en De Fryske Marren.
Waarom ben ik hier nooit eerder geweest? Die vraag speelde voortdurend door mijn hoofd toen ik in 2013 voor het eerst langs de Friese elf steden reisde. Goed, toen de Elfstedentocht nog gereden kon worden heb ik tv beelden gezien van een prachtig weids landschap, maar waarom wist ik niets van de oude, rijke geschiedenis hier? En de prachtige cultuurschatten die daarvan getuigen? De Friezen staan bekend om de gehechtheid aan hun identiteit, maar waar dat op is gebaseerd weet je als vreemdeling vaak niet. En nu zag ik prachtige historische steden waarvan de geschiedenis teruggaat tot de vroege Middeleeuwen, een geschiedenis die gestempeld is door wat de zee bracht en weer nam. Ik zag mensen die op basis van die geschiedenis nog altijd hun gemeenschapszin koesterden en toch de onbekende die ik was vriendelijk de weg wezen. En al dat bijzondere vond ik verspreid door een landschap waar het licht met een zilveren verfkwast over de vele meren, plassen en sloten strijkt.
Ik bezocht Friesland toen Leeuwarden nog een van de kandidaten was voor Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Mooie plannen, had de jury gezegd, maar kon het niet wat internationaler? De organisatie vroeg mij toen om een internationaal kunstproject te bedenken voor de elf steden.
Na mijn rondtocht wist ik het heel snel: het moeten elf fonteinen worden, gemaakt door gerenommeerde kunstenaars uit het internationale kunstcircuit. Dat zal mensen van heinde en ver aantrekken, want waar op de wereld vind je dat: elf hedendaagse waterkunstwerken in elf historische steden? Friesland hoeft toch geen krimpgebied te blijven? Fonteinen moeten ze maken, want sprankelend water, daar zit je graag met elkaar omheen. En, het moeten kunstwerken zijn waar de inwoners blij mee zijn omdat ze iets van hun geschiedenis vertellen. Dus moet de gemeenschap zoveel mogelijk bij het proces betrokken worden.
En toen gebeurde wat alleen de Friezen hadden verwacht: Leeuwarden wérd Culturele Hoofdstad van Europa.
